Liefde voor carnaval is vergelijkbaar met houden van een voetbalclub, vindt AD Sportwereld-columnist Sjoerd Mossou. Het is iets volkomen irrationeels, maar tegelijk is het heel erg onderdeel van wie je bent, en van waar je vandaan komt. Heb je er he-le-maal niets mee? Ook goed. Houden zo.
Carnaval is nu eenmaal een absurd, irrationeel feest. De muziek grenst aan het belachelijke. Maar het is w?l volkscultuur in de meest letterlijke zin van het woord
Zodra de Raad van Elf toevallig hetzelfde caf? binnenstapt als wij, maken wij altijd dat we wegkomen. Zo'n aartsblije Prins Carnaval met een complete hofhouding: al mijn carnavalsvrienden vinden het iets weerzinwekkends.
De kreet 'Alaaf!', ook zoiets.
Ik vier al mijn hele leven carnaval, maar ik heb nog nooit 'Alaaf!' geroepen. Polonaises? Nooit. In mijn beleving is carnaval juist helemaal geen feest van opgelegde protocollen. Het is ieder jaar opnieuw een fijn soort re?nie, met hier en daar wat merkwaardige rituelen, maar bovenal viert iedereen het op zijn eigen, specifieke manier.
In zijn eigen stad of dorp. In zijn eigen kroeg of schuur. Met of zonder 'Alaaf'. Met of zonder polonaise. Ik ken mensen die traditioneel alleen Vietnamese loempia's eten met carnaval, vijf dagen lang, van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat. Het is hun eigen kleine ritueeltje.
Droogkap
De charme van carnaval schuilt juist in het totaal ongedwongene. Je trekt iets belachelijks aan, of iets lelijks, of iets grappigs. Je zeult een droogkap mee de kroeg in, of een bushaltebordje. Daarna ga je tevreden bij elkaar staan in het caf?, omdat je dat al jaren zo doet. Je lacht en je ouwehoert samen. Je maakt een dansje. Je zingt een lied.
Er heerst een soort onuitgesproken wederzijds begrip. Een echte carnavalsvierder zegt nooit: ,,Haha! Wat zie jij er origineel uit dit jaar!'' Carnaval heeft juist iets subtiel vanzelfsprekends. Wanneer iemand verkleed is als Nutrilon-Chinees, vraag je of hij misschien nog een doos Nutrilon voor je kan ritselen, en anders geef je de Nutrilon-Chinees een lekker pilsje.
Veroordelen
Dit stuk is niet bedoeld om carnaval uit te leggen, want carnaval valt helemaal niet uit te leggen. Je begrijpt het, of je begrijpt het niet. Heb je er niets mee, blijf vooral weg. Niemand heeft je gevraagd te komen.
Dat je carnaval niet snapt: volkomen begrijpelijk. Maar minstens zo absurd als houden van carnaval, is het te veroordelen. Ik heb niets met musicals, of met bloemencorso's, maar ik wens iedereen die er w?l van houdt, er heel veel plezier mee.
Carnaval is nu eenmaal een absurd, irrationeel feest. De muziek grenst aan het belachelijke. Maar het is w?l volkscultuur in de meest letterlijke zin van het woord. Carnaval zit heel diep in de regionale geschiedenis en in het sociale leven van mensen, een beetje zoals voetbalclubs ook zitten. Het hoort bij je, het is een onderdeel van jezelf - en van waar je vandaan komt.
Of juist niet. Ook goed.
Re?nie
Voor mij voelt carnaval als een familiere?nie. Een wezenlijk deel van mijn familieleden zie ik letterlijk alleen met carnaval. Mijn vader en moeder zijn er altijd, net als de ouders van mijn vrienden. Sommige carnavalsvrienden zijn aangetrouwd of relatief gezien onervaren, anderen wonen inmiddels alweer jaren in de Randstad, en keren met carnaval traditioneel terug naar 'huis'.
We drinken samen een biertje, lachen om heel specifieke humor, vaak in plat Bredaas, en we komen elkaar 's avonds weer tegen bij de shoarmatent. Van sommige carnavalsvrienden en - kennissen weet ik niet eens hoe ze er in het dagelijks leven uitzien, of hoe ze precies heten.
Ja, er wordt veel gedronken, maar voor de echte carnavalsvierder is dat geen doel op zichzelf. Het hoort erbij, het is de benzine in de motor, het maakt de dingen mooier en roziger en - tijdelijk - ietsje gemakkelijker te begrijpen. In de kroegen waar wij graag komen: er is nooit gezeik of agressie, integendeel. In de 37 jaar dat ik nu carnaval vier, ontelbare uren lang, heb ik hooguit drie vechtpartijtjes gezien, ergens in de verte.
Vriendelijk
Mensen die vreemdgaan? Natuurlijk gebeurt dat, maar het is een nogal overschat fenomeen, bovenal levend bij mensen die niet met carnaval zijn opgegroeid.
Mensen zijn ongelooflijk aardig tegen elkaar, dat wel. Je maakt voortdurend vrienden, omdat iedereen slap ouwehoert, tot bij de pisbakken aan toe. Ook dat is zoiets: die alomtegenwoordige vriendelijkheid ?s er gewoon. Het is niet perse zo afgesproken. Het zit in het DNA van het feest. Wie dat niet voelt of niet snapt, begrijpt carnaval vermoedelijk op zichzelf al niet.
Dat is prima. Even goede vrienden. Maar ik ga zo mijn Bon Jovi-pak aantrekken.
roost:
