?Pakket maatregelen moet voetbalmarkt stabiliseren?
Record na record sneuvelt op de transfermarkt. Paul Pogba kost meer dan honderd miljoen. Volgens vakbondsbaas Theo van Seggelen is het tijd voor een radicale omwenteling. Met zijn FIFPro strijdt hij voor verandering van het transfersysteem.
In de ruime entree van het glazen FIFPro-gebouw hangen elf gesigneerde shirts. Van sterspelers die veelal alweer een nieuwe tricot om hun schouders hebben. Ook deze zomer is de omloopsnelheid van voetballers weer gigantisch. Record na record gaat aan gruzelementen. Online vliegen ook vandaag weer de nieuwtjes voorbij. Paul Pogba kost 105 miljoen, Arek Milik iets van 32. In zijn hypermoderne kantoor schudt Theo van Seggelen zijn hoofd. ?Het systeem schiet zijn doel voorbij. De excessen worden alleen maar groter. Bedragen steeds gekker. We roepen het al tien jaar. Dit transfersysteem stamt uit 2001. Het uitgangspunt was: integriteit competities waarborgen, jeugdopleidingen stimuleren, contractuele stabiliteit garanderen. De realiteit staat volledig haaks op deze doelstellingen. Het transfersysteem zou ge?valueerd worden na twee jaar. Is nooit gebeurd. Vijftien jaar later kan je stellen dat het volledig heeft gefaald. Nu zitten we met de brokken.?
Theo van Seggelen
Binnen de steeds verder commercialiserende amusementsindustrie vertegenwoordigt de 62-jarige oud-speler van Telstar de belangen van de spelers. De combinatie van een studie Rechten en een bescheiden voetbalcarri?re vormden de opmaat voor een verbazingwekkende loopbaan. Via de spelersraad bij Telstar werd hij woordvoerder van alle Nederlandse profvoetballers en later van alle spelers ter wereld. ?Tachtig procent van de profs is bij ons aangesloten, oftewel 65 duizend voetballers. Iedereen kijkt naar de top, maar wij verdedigen de belangen van ?lle spelers. Voor het overgrote merendeel werkt het huidige systeem nadelig.?
Door Pogba en Milik die megasalarissen gaan verdienen, lijkt het systeem in het voordeel van de spelers.
?Niets is minder waar. Het systeem faalt op vele fronten. Het leidt tot sportieve onevenwichtigheid en contractuele instabiliteit. Ook van financi?le solidariteit is geen sprake. Er komt weinig van terecht. Bijna al het transfergeld wordt rondgepompt tussen grote competities. Op lager niveau gaan clubs failliet. In Roemeni? zijn twaalf van de zestien clubs in staat van faillissement. Eenderde van onze spelers wordt niet op tijd of helemaal niet betaald. Vaak bewust. Zonder dat er een sanctie tegenover staat. Echter, in het geval een speler zijn verplichtingen niet nakomt, dan volgt vaak vier of zes maanden schorsing. Vooral clubs uit Zuid- en Oost-Europa, zoals Cyprus, Turkije en Kroati?, troeven de concurrentie af met prachtige contracten voor vier of vijf jaar, ze weten toch al dat ze niet alles gaan nakomen. Valt de speler tegen? Komt er een andere trainer? Dan betalen ze gewoon niet meer. Keer op keer staan voetballers machteloos. Ja, ze kunnen het aanvechten. Maar tegen de tijd dat je een beslissing hebt, ben je zo een paar jaar verder. De overgrote meerderheid van de spelers heeft die tijd niet, ook zij dienen op tijd hun huur of hypotheek te betalen. Dus gaan ze vaak maar akkoord met een financi?le schikking tegen een veel lager bedrag dan waar ze recht op hebben. Waarna die club weer de markt op gaat. Vinden we dat normaal in een industrie die zichzelf serieus neemt? Blijkbaar wel. Ze kunnen nieuwe spelers aantrekken en vervolgens aantreden in Europa tegen bijvoorbeeld Eredivisie-ploegen die wel aan hun verplichtingen voldoen. Het leidt tot concurrentie-vervalsing. Dat vloeit allemaal voort uit het huidige systeem. Onaanvaardbaar in onze ogen.?
?Je moet oppassen dat straks niet alle spelers nog in ??n of twee landen voetballen?
Theo van Seggelen
Barcelona-directeur Braida luidde vorige maand de noodklok. Er wordt te veel lucht in de spelersmarkt geblazen.
?Hoelang vinden mensen zo de Champions League nog leuk? Met uitslagen van 7-0 en 6-1 in de groepsfase? De ratrace wordt alleen maar heviger. Je moet oppassen dat straks niet alle spelers nog in ??n of twee landen voetballen. Dat is de grote bedreiging voor het topvoetbal. Clubs als Chelsea stallen wel veertig spelers bij andere clubs. Die daar dan weer volledig van afhankelijk worden. Waanzin dat het kan. Door de enorme geldexplosie in Engeland is de koopwoede erger dan ooit. Achter de schermen van het topvoetbal leidt dat tot grote onrust. Zelfs in Duitsland waar vorige week een speler (Leroy San?, red.) voor iets van vijftig miljoen aan Manchester City werd verkocht, is de discussie nu: Waar gaat het heen? Doen we straks nog mee? Dan praat je over de grootste competitie ter wereld na de Premier League.?
Leroy San? verruilde voor vijftig miljoen euro Schalke 04 voor Manchester City.
Behalve spelersprijzen stijgen ook de makelaarsfees, Mino Raiola zou tientallen miljoenen verdienen aan Pogba. Heeft u enig idee hoeveel geld wegstroomt?
?Uit onderzoek is gebleken dat eenderde van het transfergeld weglekt uit het voetbal. Twintig, dertig miljoen voor ??n transfer? Hoe leg je dat uit aan iemand die tachtig pond moet betalen voor een modale competitiewedstrijd? Idioter moet het niet worden. Hoelang staan we dit nog toe? Sommige makelaarscommissies zijn hoger dan het salaris van de spelers die ze begeleiden. Het systeem is ook in dat opzicht pervers.?
?Eenderde van het transfergeld
lekt weg uit het voetbal?
De FIFPro heeft bij de Europese Commissie een klacht ingediend tegen het transfersysteem. Volgens veel clubs een bom onder de bedrijfstak.
?Wij zijn er absoluut niet op uit om het voetbal de nek om te draaien. Integendeel. We streven naar een gezonde, transparante bedrijfstak. Nu is het systeem volledig doorgeschoten. Het geld in de markt is zo ongelijk verdeeld dat alleen grote clubs zich nog nieuwe spelers kunnen veroorloven. Subtoppers en middenmoters nemen onverantwoorde risico?s om aan te haken. Clubs hoeven de klacht die wij hebben neergelegd in Brussel niet te omarmen, maar wat meer verdieping in plaats van blindstaren op incidentele, bruto-transferbedragen zou wel prettig zijn. Het grote gevaar van die absurd hoge afkoopsommen, is dat iedereen gaat denken: Zie je nou wel, wij kunnen ook miljoenen verdienen met de verkoop van spelers!?
De Eredivisie begon vorige week met vijftig nieuwe buitenlandse spelers. Wereldwijd neemt het aantal transfers jaarlijks toe.
?Door de globalisering van het voetbal vertrekken spelers steeds eerder naar het buitenland. Nu is China er weer bijgekomen als concurrent, de markt is op hol geslagen. Een logische opbouw van een loopbaan, zoals bij Ruud van Nistelrooy het geval was, komt niet meer voor. Er is een tendens bij clubs om zo veel mogelijk voetballers te contracteren omdat ze een bepaalde transferwaarde hebben. Los van het immorele verhaal, is dit qua bedrijfsvoering onverantwoord. Spelers zijn geen bezittingen. Absolute onzin. Het is Russische roulette. Kijk naar Twente. Waarom haalde Twente jonge spelers uit allerlei windstreken? Omdat ze veronderstelden dat ze die duurder konden verkopen, zo werd kunstmatig het budget opgekrikt. Om maar aansluiting te vinden met de internationale subtop. Door die handelwijze zien we in heel Europa clubs omvallen. Nu wordt dat in Nederland nog netjes opgelost. Maar denk je dat dit overal zo is? Keer op keer gaan clubs verloren en zijn spelers de dupe. Talenten jong inkopen en duur verkopen. Het is niet alleen achterhaald, het heeft nooit bestaan. Kijk naar Parma met meer dan honderd contractspelers waarbij het grootste gedeelte op huurbasis elders werd ondergebracht. Failliet. Telkens belanden clubs op de rand van de afgrond omdat ze denken met een winstgevend transferbeleid een rol van betekenis te kunnen spelen. Maar het is allemaal gebaseerd op toevalstreffers. Bedrijfseconomisch is het een sprookje.?
?Telkens belanden clubs op de rand van de afgrond omdat ze denken met een winstgevend transferbeleid een rol van betekenis te kunnen spelen?
Ook de Eredivisie ziet de FIFPro-klacht als een bedreiging, want die beschouwt transfers als een pijler onder de competitie.
?Exact. En daar zit nu precies het probleem. Na de transfer van Milik zullen ongetwijfeld weer mensen roepen: Geweldig voor de Nederlandse clubs! Maar dat is zeer betrekkelijk. Ajax heeft meer dan dertig miljoen in zijn tas, hoor je dan. Maar afgezien van de vraag wat nou de netto-opbrengst van de transfer is, is de vraag wat Ajax voor een vervanger op tafel kan leggen.?
Daar heeft u een punt. Bedragen zijn vaak sprookjesachtig. Netto heeft Ajax in tien jaar 39 miljoen winst gemaakt op de markt. Een erkend handelshuis als PSV maakte juist dertien miljoen verlies.
?Dus moet je wel iets verder kijken dan je neus lang is. Als je naar het casino gaat en je wint een miljoen, is het niet verstandig om daarop je huishouding te gaan baseren. Dat gebeurt wel in het voetbal. Een club wint een keer de Staatsloterij en denkt dan dat ze elk jaar opnieuw de Staatsloterij kan winnen. Maar het is gewoon maar net wat de gek ervoor geeft. Ik gun het de clubs van harte, maar schets ook eens een realistisch beeld van al die miljoenen die worden besteed aan makelaars, adviseurs, investeerders. Er komt een soort gokelement in. Als we die spits uit Frankrijk halen, dan worden we rijk. Om nog niet eens te spreken van de sportieve kloof die met het steeds hogere tempo van transfers natuurlijk alleen maar verder groeit. In Nederland en ook andere landen staan clubs te juichen wanneer ze een paar miljoen overhouden, terwijl ze door dit systeem sportief juist volledig worden weggevaagd. Je hebt een meubelzaak, je verkoopt je meubels voor goed geld, en dan? Wat kan je nog inkopen als alle bankstellen ineens drie keer zo duur zijn? Ajax verkoopt Milik en moet de Champions League zien te bereiken zonder een ervaren internationale spits, omdat deze voor Nederlandse clubs veel te duur is geworden. Het is niet meer vol te houden.?
Arek Milik, voor 32 miljoen van Ajax naar Napoli.
Een jaar na de invoering van dit transfersysteem won Feyenoord de laatste Europese beker voor Nederland.
?Geen toeval natuurlijk dat we daarna zijn weggezakt. Nederland is oprichter van de FIFA. Betrokken bij de oprichting van de FIFPro. Daarom verbaast het mij ook dat een voetballand dat zo afhankelijk is van een goed georganiseerde bedrijfstak, niet zijn blik verruimt en een drastische verandering juist als een kans ziet. Ik denk dat Nederland in de internationalisering van het voetbal momenteel redelijk achterop raakt. Waarom zouden clubs willen vasthouden aan een systeem dat ons op gigantische achterstand zet? Achteraf is dit in 2001 ingevoerde model niet veel beter dan het systeem van voor Bosman. Dit was nooit de bedoeling. Het is zo gegroeid. Kijk. Grote clubs blijven grote clubs. De beste spelers blijven daar. Dat hoort ook zo. Maar wij hebben er geen behoefte aan om medeverantwoordelijk te blijven voor een verdere scheefgroei. Zodat Chelsea straks niet veertig, maar tachtig spelers uitleent. Op alle mogelijke manieren veroorzaakt dit systeem een top waarin bijna al het geld circuleert. De rest mag toekijken.?
Michael van Praag pleit in zijn campagne voor het UEFA-voorzitterschap voor bescherming van kleine markten. Minimaal elf zelfopgeleide spelers, transferverbod tot achttien jaar binnen Europa.
?Sympathiek, maar achterhaald. De home grown-regel, 6+5, het is allemaal al geprobeerd. Met het invoeren van ??n maatregel los je het probleem niet op. Hoe bereik je een nieuw evenwicht? Dan moet je de guts hebben om het hele systeem te herzien.?
Wat is volgens u de oplossing?
?Een pakket aan maatregelen is nodig om de markt te stabiliseren: standaardcontracten, maximale makelaarscommissies, een limiet aan het aantal selectiespelers, een herziening van de transferwindows. De wintermarkt bijvoorbeeld was aanvankelijk bedoeld ter bescherming van kleine clubs die vanwege te smalle selecties in de problemen kwamen. Nu is het uitgegroeid tot een open markt waar clubs die onderaan staan, halverwege het seizoen hun hele elftal vernieuwen. Het idee was destijds goed, maar het is volledig uit de hand gelopen. En de zomerperiode is een soort show geworden van: wie slaat zijn slag? Terwijl competities al zijn begonnen, gaat de handel gewoon door. Vanwege verschillende transferdeadlines. Die zijn ook aan herziening toe en moet in elk geval korter. Een ramp zijn de Europese voorronden, waar clubs enorme risico?s nemen op de spelersmarkt om maar het hoofdtoernooi van de Champions League of Europa League te halen. Mislukt bijna altijd, waarna de clubs die te dure spelers niet meer kunnen betalen omdat ze Europese inkomsten mislopen. Het lijkt mij beter als de UEFA stopt om die kleine clubs een worst voor te houden van de groepsfase Europees voetbal die ze toch nooit halen. Bedenk iets totaal anders. Een toernooi voor kleine clubs in plaats van ze mee te sturen in de ratrace die alleen maar leidt tot onverantwoorde financi?le risico?s.?
?Pogba is een ontzettend aardige jongen, maar 105 miljoen snapt het publiek niet meer
Hoe denkt u over een salarisplafond?
?Bij een rechtvaardiger systeem zijn wij best bereid te praten over een soft salarisplafond. Bijvoorbeeld dat clubs maximaal zeventig procent van hun budget mogen gebruiken voor spelerssalarissen. Het is voor ons geen doel om de top nog meer te laten verdienen. Maar wel om een situatie te scheppen waarin alle profvoetballers verzekerd zijn van het nakomen van financi?le afspraken. En dat er voor iedereen dezelfde minimale rechten en plichten gelden. Dat lijkt ons toch niet te veel gevraagd. Zo kunnen we toch niet doorgaan? Hoe is dit nog uit te leggen? Pogba is een ontzettend aardige jongen, maar 105 miljoen snapt het publiek niet meer.?
Wat is de status van jullie klacht bij de Europese Commissie?
?Die is in behandeling, het kan nog enige tijd duren voordat er een uitspraak komt.?
Bayern-preses Karl-Heinz Rummenigge, tevens voorman van de organisatie voor Europese clubs, verweet de FIFPro dat dit niet binnen de voetbalfamilie wordt opgelost.
?Ik ben het met Rummenigge eens dat je ruzies binnen de voetbalfamilie moet oplossen. Maar dan moeten de familieleden wel om de tafel willen. Dat hebben we vier, vijf jaar geprobeerd. Maar er was geen behoefte aan. We kwamen geen steek verder. De frustratie was groot. Je kan niet verwachten dat wij ons erbij neerleggen als zoveel clubs wel geld hebben voor transfers, maar weigeren salarissen aan spelers te betalen. Zo onredelijk zijn onze eisen niet. Ik moet zeggen dat de situatie het afgelopen jaar wel wat is verbeterd. Clubs en leagues zijn enigszins wakker geworden na onze klacht. Ook de voetbalautoriteiten begrijpen meer en meer dat dit zo niet langer door kan. Je moet dit probleem mondiaal aanpakken, dat is de enige kans.?
In 2017 of 2018 zitten we hier vast weer te praten over de eerste speler die 150 miljoen euro kost.
?Ik vrees dat het topvoetbal een elitesport wordt als we op deze manier doorgaan. Een speeltje van een handvol rijke clubs. De rest doet niet meer mee. Als men op deze voet doorgaat, is de vraag hoelang het publiek dit blijft accepteren. Wij doen dat in elk geval niet. Het is op deze manier zo onrechtvaardig. Het is nu aan de leagues, clubs en bonden om verantwoordelijkheid te nemen en aan de hand van een pakket doeltreffende maatregelen, de toekomst van de mondiale voetbalbedrijfstak te waarborgen. De FIFPro zal tot het bittere eind strijden om dit doel te bereiken.?
Openingsfoto: Paul Pogba, de man van 105 miljoen, nog in het shirt van Juventus. Vanaf deze week speelt hij voor Manchester United.
http://www.vi.nl/premium/pakket-maatregelen-moet-voetbalmarkt-stabiliseren.htm
Net als de beker dat nu al doet bij de top
