Het Franse systeem is vrij merkwaardig.
Als een kandidaat een meerderheid van de geldige stemmen behaald, dan zou je denken dat er geen tweede ronde is maar dat is niet altijd waar. Naast een meerderheid moet de kandidaat ook minimaal de steun van een kwart van de kiesgerechtigden hebben. Dit keer was de opkomst vrij hoog waardoor je met een meerderheid van de geldige stemmen ook wel aan die 25% komt, Maar in 2022 was de opkomst slechts 47,5% waardoor je met een meerderheid in veel gevallen nog niet zeker was van die 25%.
Kandidaten trekken zich terug uit de tweede ronde. Dan denk je "wat gek, zijn er dan meer dan twee kandidaten in de tweede ronde?" En dan dat wil voorkomen. Sterker, in de meeste districten zijn er meer dan twee kandidaten. Hoe zit dat dan? Om je te kwalificeren voor de tweede ronde moet er in de eerste plaats natuurlijk geen winnaar in de eerste ronde zijn, want dan is er geen tweede ronde. In de tweede plaats moet je in de top-2 zijn geëindigd. Eindig je buiten de top-2 dan kun je je alsnog kwalificeren, je moet dan een achtste van de kiesgerechtigden achter je hebben. In een extreem verdeeld district (populairste kandidaat < 25%) met een extreem hoge opkomst (> 87,5%) zouden zich, theoretisch, dus 7 kandidaten kunnen kwalificeren voor de tweede ronde.
Ik heb begrepen dat er vroeger geen kwalificatie was voor de tweede ronde. Iedereen kon toen gewoon vrolijk nog een keer meedoen.
Je kunt het systeem ook samenvatten in drie vragen:
Vraag 1: heeft de populairste kandidaat meer dan de helft van de geldige stemmen behaald?
Ja --> ga naar vraag 2
Nee --> er volgt een tweede ronde, ga naar vraag 3
Vraag 2: heeft deze kandidaten tenminste een kwart van de kiesgerechtigden achter zich?
Ja --> de kandidaat is verkozen
Nee --> er volgt een tweede ronde, ga naar vraag 3
Vraag 3: heeft de kandidaat op de derde plaats tenminste een achtste van de kiesgerechtigden achter zich?
Ja --> alle kandidaten met de steun van tenminste een achtste van de kiesgerechtigden mag meedoen aan de tweede ronde
Nee --> alleen de top-2 doet mee aan de tweede ronde
